Proces begeleider ondersteuningsteam toeslagen

Over VNG
De VNG representeert de 342 Nederlandse gemeenten. Dat doet de VNG ook binnen het
actieprogramma Zorg voor de Jeugd, met als doel de jeugdhulp, jeugdbescherming en
jeugdreclassering merkbaar en meetbaar steeds beter te maken voor kinderen, jongeren
en gezinnen, zodat ze op tijd passende hulp ontvangen. Het programma is een
gezamenlijk initiatief van de gezamenlijke branches Zorg voor de Jeugd, de
cliëntorganisaties, de gezamenlijke beroepsgroepen, de Vereniging van Nederlandse
Gemeenten en de ministeries van VWS, J&V en OCW.

Over het Ondersteuningsteam Zorg voor de Jeugd
Bij de VNG is een samenwerkingsplatform ingericht met vijf veranderopgaven waaraan
het Ondersteuningsteam Zorg voor de Jeugd (OZJ) aan werkt. Meer informatie over het
OZJ is hier te vinden.

De afgelopen jaren is een grote groep kinderen uit huis geplaatst van ouders die door de
toeslagenaffaire zijn getroffen. Dit betreft kinderen die met en zonder
jeugdbeschermingsmaatregel uit huis zijn geplaatst. Een causaal verband tussen de
toeslagenaffaire ‘en dus’ uit huis geplaatst zijn kan niet direct gelegd worden. Wel staat
vast dat schulden, zorgen om geld en armoede een belangrijke risicofactor zijn voor
oplopende gezinsproblemen en dat de gedupeerden ernstig onder druk kwamen te
staan.
Financiële problemen op zichzelf zijn geen grond om een kind uit huis te plaatsen. Maar
de gevolgen van financiële problemen, te bezien als chronische stress, kunnen dat wel
zijn. Armoede en chronische stress vormen risicofactoren voor psychische klachten,
lichamelijke klachten en middelengebruik bij ouders, ernstige opvoedproblemen, huiselijk
geweld, kindermishandeling en emotionele verwaarlozing. Zogenaamde
multiproblematiek kan wél reden tot uithuisplaatsing van kinderen zijn.
Specifiek is de opdracht aan het OZJ een team te vormen om een neutraal
aanspreekpunt voor ouders te zijn en ouders en kinderen ten aanzien van de
uithuisplaatsingen ouders te ondersteunen bij hun zoektocht naar antwoorden en
oplossingen. Het team stemt de ondersteuning af op die van de gemeentelijke
steunpunten die zijn ingericht in opdracht van de Uitvoeringsorganisatie Herstel
Toeslagen (UHT).
Voor dit team zoeken we procesbegeleiders.
We zijn een lerend team, dat werkt vanuit een ‘groei-mindset’. Onze ambitie is ‘Elke dag
beter’. Dat geldt zowel voor onszelf als de jeugdsector, waaraan we lessen en ervaringen
doorgeven. We stellen ons daarom continu de vraag waar we staan, wat we kunnen
verbeteren en of we met de goede dingen bezig zijn.

Over het Ondersteuningsteam Toeslagen
De doelen van het Ondersteuningsteam Toeslagen:
Met betrekking tot de gedupeerde gezinnen waarbij een uithuisplaatsing heeft
plaatsgevonden in de periode van de toeslagenaffaire:
a. Ouders en kinderen voelen zich erkend in hun leed;
b. Ouders en kinderen hebben helder wat/of de mogelijkheden van herstel zijn en
zijn hier waar nodig in begeleid.

Naast het ondersteuningsdoel benutten we de aanpak om lessen te trekken en inzichten
op te doen. Deze lessen en inzichten zijn bedoeld om het maatschappelijke debat over
optimaal opgroeien te voeden en om mee te geven aan de relevante stelsels (jeugdhulp,
jeugdbescherming maar ook breder). Zo zou bijvangst van de aanpak kunnen zijn dat
het aantal uithuisplaatsingen in de toekomst substantieel afneemt of dat het beter lukt
om gezinnen dusdanige hulp te bieden dat kinderen na een uithuisplaatsing weer goed
en veilig thuis kunnen opgroeien;


Omschrijving van de opdracht
In het Ondersteuningsteam Toeslagen zijn we op zoek naar een procesbegeleider die
vragen van ouders wiens kind uit huis geplaatst is ondersteunend en oplossend oppakt,
zodat ouders zich gehoord en gezien voelen en er een verbinding en geleidelijke
verwijzing naar de juiste plekken in het zorglandschap komt. Je maakt hierbij gebruik
van je netwerk en van meervoudig betrokken samenwerking. Je doet dit op een manier
dat ouders zich ondanks het gebeurde, gezien en gehoord voelen, zich gesterkt voelen
de regie te behouden en hun vraag op een passende plek serieus en oplossingsgericht
wordt opgepakt.
Je beschikt over de vaardigheid om oprecht en onvoorwaardelijk te luisteren en samen
met de ouder(s) een verhaal te maken. Dat betekent dat je aandacht schenkt, interesse
hebt en begaan bent zonder oordeel. Je bent in staat om afwegingen te maken, te
waarderen, te erkennen en te accepteren, zonder mee te gaan in wat waar of niet waar
is. Je neemt een coachende en motiverende houding aan, en werkt traumasensitief. Je
beschikt over de vaardigheid om meervoudig betrokken te verbinden, patronen te
herkennen, verbanden te leggen en deze te koppelen aan de huidige situatie en de
mogelijkheden voor het gezin en de kinderen in de toekomst. Je bent omgevingssensitief
en weet goed rollen en taken te onderscheiden en gebruik te maken van de bestaande
structuren. Je bent in staat om ook in complexe situaties gericht te blijven op
samenwerking en verbinding.
Je hebt kennis van en een ruimte ervaring met werken in het Sociaal Domein. Je hebt
een groot netwerk. Je kent de werkwijze van vrijwillig, drang en dwangkader en hebt
kennis over de jeugdzorg.


Conflicterende opdrachten
Om de neutraliteit van het Ondersteuningsteam Toeslagen te waarborgen stellen we als
eis dat de kandidaat op dit moment geen opdracht uitvoert bij een organisatie zoals:
-
Raad voor de Kinderbescherming
-
Veilig Thuis
-
Gecertificeerde Instellingen

Mocht de kandidaat vragen hebben over of een eventuele andere opdracht hieraan
voldoet, dan kan men contact opnemen met ons



Werkzaamheden en verantwoordelijkheden
• Je luistert naar het verhaal van ouder(s) vanuit meervoudige betrokkenheid en
maakt verhaal, tijdlijn en brengt wensen in kaart.
• Je kijkt met ouders welke ondersteuning wenselijk is en laat weten dat je daarbij
kunt helpen.
• Je identificeert de wens voor de gezinssituatie en de kinderen en bekijkt met
ouder(s) of deze mogelijkheid onderzocht kan worden en welke stappen hiervoor
nodig zijn en wat de ouder(s) nodig heeft om deze stappen effectief te kunnen
zetten.
• Je brengt indien nodig met ouder(s), hulpverleners of andere betrokkenen in kaart.
• Je haalt inhoudelijk lessen op over wat werkt en wat nodig is voor erkenning en
herbeoordeling van hulp. Je haalt leerzame elementen van de werkwijze op.

Competenties
De functie vereist de volgende competenties, die worden getoetst in de (eventuele)
gespreksronde:
• Flexibiliteit in denken en doen: Flexibel kunnen zijn in communicatie en om kunnen
gaan met verschillende typen mensen en (organisatie)culturen is een van de
belangrijkste eigenschappen van onze procesbegeleiders. Per situatie zijn zij in staat
het repertoire in te zetten wat deze situatie vraagt. Daarnaast is flexibiliteit in tijd
ook belangrijk. Deze opdracht kan je combineren met andere opdrachten, maar
wordt lastig als je op vaste dagen echt niet bereikbaar bent.
• Lef: Jezelf durven zijn en in een kwetsbare positie durven plaatsen. Het onbekende
terrein als uitdaging te zien en situaties vanuit oprechte interesse aan durven gaan.
• Oplossingsgerichtheid: Met doorzettingsvermogen en creativiteit oplossingen vinden.
Efficiënt de kortste route naar succes weten te vinden en hier lol in hebben. Waar
anderen bij de pakken neer gaan zitten, moet jij het leuk vinden om te ontdekken
hoe je van een obstakel een opstapje kunt maken.
• Geduld: Soms zie je een oplossing snel, soms duurt het even. Maar elke ervaring is
er een die je helpt de volgende makkelijker te vinden. You learn as you go. Dat
begrijpen, en het leuk vinden om verschillende wegen naar Rome te ontdekken is
een belangrijke eigenschap van al onze procesbegeleiders.
• Een netwerk meebrengen en kunnen onderhouden: Samenwerking is een sleutel-
element van je werk als procesbegeleider. Maar netwerken helpt jou en je collega’s
ook om niet steeds opnieuw het wiel uit te vinden. Door elkaars netwerk in te zetten
kunnen we voortborduren op het goede werk van de ander én dan net weer wat
verder komen.
• Kunnen verbinden: Verbinden gaat over de juiste mensen op het juiste moment bij
elkaar krijgen. Jezelf als instrument hiervoor kunnen inzetten, zodat binnen korte tijd
de neuzen zoveel mogelijk dezelfde kant op gaan.
• Oprechte interesse en leergierigheid: Vanuit intrinsieke waarden en authenticiteit
oprecht willen weten wat en waarom de ander doet wat hij/zij doet. Elke keer
opnieuw. En je tevens in de actualiteiten op het gebied van de opdracht willen
verdiepen.


Resultaat van de opdracht
Ouder(s) ervaren een vorm van herstel, doordat:
- Zij erkenning krijgen van het ondersteuningsteam voor het ervaren leed door o.a.
het vertellen van hun verhaal en serieus genomen worden zonder oordeel en
bevestiging van hun perspectief.
- Ouders inzicht hebben in hun situatie en de factoren die daarop van invloed waren
of zijn.

- Ouders de (on)mogelijkheden van een terugplaatsing vanuit de relevante
organisaties duidelijk hebben en doordat zij in dit proces worden ondersteund of
daardoor zij de uithuisplaatsing (zoveel mogelijk) geaccepteerd hebben en evt.
stappen kunnen ondernemen met relevante organisaties voor het verbeteren van
de relatie met hun kinderen.
- Ouders het vertrouwen (deels) hebben hervonden in betrokken organisaties die
hen ondersteunen bij het verbeteren van hun gezinssituatie.
- Er hulpverlening in gang is gezet, zodat ouders de gewenste hulp ontvangen die
nodig is in het relatieherstel met hun kinderen of bij de terugplaatsing van hun
kinderen.
- De ervaringen van ouders worden gedeeld, zodat deze bekend worden en de stem
van ouders een vorm krijgt.