De leidse beleidsdoorpakker

 De Opdracht
De verbinding tussen beleid en uitvoering in Leiden moet beter. In 2022 kreeg de 
ambtelijke organisatie vanuit het beleidsakkoord een nieuwe beleidsbestelling op
thema’s als Klimaat, Bestaanszekerheid en Wonen. De organisatie is ook druk met de 
uitvoering van bestaand beleid. Ook voor dit beleid is aandacht nodig. Denk aan de 
doorontwikkeling van beleid, omdat beleid niet uitvoerbaar blijkt, de gestelde doelen 
niet haalt of schuurt met ander beleid. Onduidelijk of sectoraal beleid zorgt voor 
kafkaëske situaties, extra werk voor beleidsuitvoerders en kritiek uit de stad. Als 
ambtelijke organisatie hebben we geen totaaloverzicht van wat er nodig is en speelt aan 
de ontwikkeling van nieuwe beleid en doorontwikkeling van bestaand beleid. Het college 
maakt hierdoor niet integraal en evenwichtig keuzes tussen nieuwe (beleids)ambities en 
het verbeteren van de uitvoering van bestaand beleid. Dit heeft impact op de stad, maar 
ook op de organisatie. Medewerkers in de uitvoering moeten dagelijks de gaten 
dichtlopen. Beleidsontwikkelaars staan voor onmogelijke puzzels. Hier moet de Leidse 
BeleidsDoorpakker verandering in brengen.

Afgelopen jaar hebben we als organisatie één werkproces ontwikkeld voor het maken en 
uitvoeren van beleid: de Aanpak Leids Beleid. Ook is een Leids Beleidsdashboard 
ontwikkeld waarin al het vigerend beleid is ontsloten. Daarmee zijn we er nog niet. 
Recent hebben wij als gemeente Leiden ingeschreven met het pilot voorstel de Leidse 
BeleidsDoorpakker bij het VNG programma Uitvoeringskracht en Arbeidsmarktkrapte 
(zie hier voor meer informatie). We zijn 1 van de 15 trotste winnaars en mogen aan de 
slag met de pilot. Vanuit deze pilot willen we de rol BeleidsDoorpakker introduceren. 

Doelen van de pilot zijn: 
1. Vergroten van de uitvoeringskracht door de beleidscirkel te sluiten; 
2. Professionals op de werkplek leren te werken conform de Aanpak Leids Beleid; 
3. Werkdruk verminderen en werkplezier vergroten. 
De BeleidsDoorpakker krijgt een trekkersrol op een aantal uitvoeringsgerichte 
onderwerpen. De BeleidsDoorpakker werkt daarbij als ‘spin in het web’ door de 
organisatie heen. Op drie van die onderwerpen verwachten we in ieder geval een 
belangrijke bijdrage, namelijk:

A. De BeleidsDoorpakker gaat voor 3 sleutelmomenten met de organisatie 
voorstellen doen voor prioritering van inzet op beleidsopgaven. Dit zijn voorstellen op 
basis van een totaaloverzicht van nieuwe beleidswensen, beleidsnota’s die reeds in de 
ontwikkeling zijn en beleidsnota’s die door slechte uitvoeringskwaliteit verbeterd 
moeten worden. De sleutelmomenten zijn 2 maal een collegeretraite waarin middelen 
worden verdeeld. Het derde sleutelmoment is het moment waarin het management de 
middelen verdeeld. 

B. Om tot deze voorstellen te komen kan de BeleidsDoorpakker gebruik maken van 
de Aanpak Leids Beleid en het Beleidsdashboard. Vanuit de pilot worden nog 2 
middelen toegevoegd. Er wordt een Business Information Dashboard 
Uitvoeringskwaliteit Beleid gemaakt. Hierin worden key performance indicatoren 
ontsloten (klantvragen, succesvolle aanvragen, bezwaarschriften, benutting regelingen 
etc). Daarnaast wordt een Digitale Werkplekleeromgeving ingericht voor medewerkers, 
zodat zij vanaf de werkplek leren hoe zij conform de Aanpak Leids Beleid werken en ze 
meebouwen aan het vullen van de Dashboards. 

C. Gedurende de pilot meten we de waardering van de rol van BeleidsDoorpakker 
en de gebruiksvriendelijkheid van de instrumenten. De pilot sluiten we af met een 
evaluatienotitie en een opschalingsdossier voor andere gemeenten.

De BeleidsDoorpakker gaat samen met het kernteam Aanpak Leids Beleid en de andere 
Leidse collega’s vanuit over de hele organisatie de bovenstaande onderwerpen uit de 
aanpak aan de slag. De drie onderwerpen leiden tot drie resultaten waarbij de B en C al 
een concrete vorm hebben. Voor het bepalen van het exacte resultaat van onderwerp A 
is de bijdrage van de Doorpakker gewenst. De pilot heeft een doorlooptijd van een jaar.